آرتروز مچ پا به مرور زمان منجر به تخریب غضروف های مفصل مچ پا می شود و معمولا با درد شدید، التهاب و محدودیت حرکت در این ناحیه همراه است. افرادی که از این بیماری رنج می برند در هنگام راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت احساس درد و سفتی در مچ پا دارند. دلایل بروز این عارضه چه برای بانوان و چه برای آقایان متعدد بوده که در این مقاله به توضیحات بیشتر و جزئی در مورد علائم، دلایل بروز، روشهای پیشگیری، تشخیص و درمان آن خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
آرتروز مچ پا چیست؟
آرتروز مچ پا یک بیماری تخریبی مفصل بوده که به دلیل از بین رفتن تدریجی غضروف بین استخوان های مچ پا رخ می دهد. این عارضه بنا به دلایل مختلفی اعم از افزایش سن، صدمات مکرر، شکستگی های قبلی، بیماری های التهابی مفصل یا اضافه وزن بروز می کند. از بین رفتن غضروف باعث تماس مستقیم استخوان ها با یکدیگر شده و به مرور زمان منجر به تخریب مفصل مچ پا می شود.
علائم آرتروز مچ پا
علائم آرتروز مچ پا شامل موارد متعددی بوده که در صورت مشاهده و تجربه هر یک از علائم ذکر شده در زیر باید به بهترین جراح مچ پا در تهران مراجعه نمایید تا در مدت زمان کوتاه این علائم بهبود یابد. به طور کلی علائم این بیماری به شرح زیر است:
- مچ پا متورم شده
- محدود شدن توانایی حرکت مچ پا
- کاهش انعطاف پذیری و سخت شدن حرکت مچ پا
- تغییر شکل مفصل در مراحل پیشرفته آرتروز مچ پا
- درد مزمن درد در حین راه رفتن یا ایستادن طولانی مدت
- ضعف در مفصل و عدم تعادل و افزایش احتمال پیچ خوردگی
- صدا دادن مفصل مثل صدای کلیک یا خرد شدن هنگام حرکت مچ پا
دلایل بروز آرتروز مچ پا
همانطور که در بالا ذکر کردیم این عارضه بنا به دلایل مختلفی رخ می دهد که در ادامه به برخی از مهمترین علل آن اشاره می نماییم:
- ناهنجاری های مادرزادی یا ارثی در ساختار مچ پا نیز باعث بروز این عارضه می گردد.
- اضافه وزن فشار زیادی به مفصل مچ پا وارد کرده و سبب تسریع روند تخریب غضروف ها می شود.
- با افزایش سن، فرسایش طبیعی مفصل رخ می دهد و احتمال بروز این عارضه نیز افزایش می یابد.
- بیماری هایی اعم از آرتریت روماتوئید و نقرس منجر به بروز التهاب و تخریب مفصل مچ پا می شوند.
- شکستگی، دررفتگی یا پیچ خوردگی های مکرر مچ پا منجر به آسیب دیدگی غضروف و آرتروز مچ پا می شوند.
- فعالیت های شدید بدنی مانند ایستادن طولانی مدت یا حرکات تکراری روی مچ پا باعث استهلاک مفصل می شود.
بیشتر بخوانید: آسیب های ورزشی مچ پا
عوارض آرتروز مچ پا
لازم به ذکر است با گذشت زمان عوارض آرتروز مچ پا شدت یافته و عملکرد طبیعی مفصل مختل می شود. برخی از مهم ترین عوارض این بیماری به شرح زیر است:
- محدود شدن توانایی حرکت مچ پا
- بدشکلی مفاصل به دلیل فرسایش استخوان ها
- اختلال در راه رفتن و ناپایداری مفصل و کاهش دامنه حرکتی
- ضعف و بی ثباتی مچ پا و احتمال زمین خوردن و آسیب های بیشتر
- تغییر در طرز راه رفتن باعث افزایش فشار بر زانو، لگن و ستون فقرات
عوامل موثر بر افزایش احتمال ابتلا به آرتروز مچ پا
- برخی عوامل محیطی و مشکلات پزشکی، خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می دهد.
- برخی بیماری ها مانند دیابت موجب ضعف مفاصل و افزایش خطر تخریب غضروف می شوند.
- تنش های روانی باعث افزایش التهاب در بدن شده و مفاصل مچ پا را تحت تاثیر قرار می دهند.
- افراد شاغلی که نیاز به ایستادن های مداوم دارند، فشار زیادی به مفصل مچ پا آنها وارد می شود.
- کاهش سطح ویتامین D، کلسیم و سایر مواد مغذی مورد نیاز، احتمال بروز آرتروز را افزایش می دهد.
- با مرور زمان، عدم توجه به پیچ خوردگی ها یا آسیب های کوچک مچ پا باعث آسیب دائمی مفصل می شود.
- عدم فعالیت بدنی منظم باعث ضعف عضلات اطراف مفصل مچ پا شده و فشار بیشتری بر مچ پا وارد می کند.
- رژیم غذایی نامناسب به ویژه مصرف زیاد قند، چربی های اشباع و فست فودها منجر به افزایش التهاب مفاصل می شود.
- استفاده از کفش های پاشنه بلند، کفش های غیر استاندارد، فشار زیادی به مچ پا وارد کرده و خطر آرتروز را افزایش می دهد.
روشهای پیشگیری از آرتروز مچ پا
برای پیشگیری از آرتروز مچ پا رعایت برخی نکات و توصیه های پزشکی بسیار مفید است. اولین نکته مهم، حفظ وزن مناسب بوده زیرا کنترل وزن و جلوگیری از اضافه وزن منجر به کاهش فشار به مفصل مچ پا می شود. همچنین، فعالیت بدنی منظم و انجام تمرینات کششی و تقویتی، انعطاف پذیری و استحکام عضلات اطراف مچ پا را افزایش می دهد و سبب جلوگیری از آسیب های احتمالی می شود.
همینطور انتخاب کفش های مناسب نیز نقش بسزایی در پیشگیری از این عارضه دارد زیرا کفش های طبی و استاندارد با کفی مناسب از بروز آسیب های مفصلی پیشگیری خواهند کرد. اصلاح روش راه رفتن و توجه به حرکات صحیح در هنگام پیاده روی نیز منجر به کاهش فشار روی مچ پا می شود. علاوه بر این، پیشگیری و درمان به موقع آسیب های جزئی مانند پیچ خوردگی از بروز مشکلات مزمن جلوگیری خواهد کرد.
روشهای تشخیص آرتروز مچ پا
ابتدا پزشک متخصص سابقه پزشکی شما عزیزان را بررسی کرده و درباره شدت درد، میزان تحرک و فعالیت های روزانه سوال می پرسد. سپس با انجام معاینه فیزیکی، تورم، حساسیت به لمس، دامنه حرکتی و هرگونه تغییر شکل در مفصل مچ پا را بررسی می کند.
معمولا برای تایید تشخیص از آزمایش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی برای بررسی کاهش فضای مفصلی و تغییرات استخوانی استفاده می شود و در موارد پیشرفته تر، ام آر آی برای مشاهده دقیق آسیب های غضروف و بافت های نرم به کار می رود. همچنین لازم به ذکر است در برخی موارد سی تی اسکن یا آزمایش مایع مفصلی برای بررسی التهاب و در سایر بیماری های مفصلی انجام می شود.
روشهای درمان آرتروز مچ پا
روش های غیرجراحی برای درمان آرتروز مچ پا وجود دارد که این روش ها باید زیر نظر پزشک انجام شود تا بیماری آرتروز پیشرفت نکند. به طور کلی روشهای غیرجراحی این عارضه شامل تغییر سبک زندگی، دارو درمانی، فیزیوتراپی، تزریق دارو به مفصل، استفاده از بریس و ارتز می باشد. از طرفی روشهای جراحی نیز شامل آرتروسکوپی مچ پا و جراحی تعویض مفصل مچ پا است.
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، آرتروز مچ پا یک بیماری پیشرونده و جدی بوده که به طور چشمگیری شدت می یابد اما با تشخیص زودهنگام و اتخاذ روش های درمانی مناسب میتوان از پیشرفت این عارضه جلوگیری نمود. لازم به ذکر است توجه به سبک زندگی سالم، انجام تمرینات مناسب، کنترل وزن و استفاده از درمان های غیر جراحی نقش بسزایی در روند درمان این عارضه دارد. در نهایت، درمان این عارضه نیازمند همکاری بین شما و پزشک برای انتخاب بهترین روش درمانی می باشد، بنابراین در این زمینه میتوانید با دکتر امیر صباغ زاده مشورت کنید.
