آسیب های ورزشی مچ پا یکی از شایع ترین مشکلاتی بوده که ورزشکاران و حتی افرادی که به طور منظم فعالیت بدنی دارند با آن مواجه می شوند. این نوع آسیب ها اغلب در نتیجه پیچ خوردگی، فشار یا حرکات ناگهانی رخ می دهد و منجر به درد شدید، تورم و محدودیت حرکتی مفصل مچ پا می شود. از آنجایی که مچ پا در بسیاری از حرکات ورزشی مانند دویدن، پریدن یا تغییر جهت های سریع نقش بسزایی دارد، احتمال آسیب دیدگی آن در ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال، دو میدانی و حتی پیاده روی زیاد است. در این مقاله به بررسی انواع مختلف آسیب های ورزشی مچ پا، علائم آنها، انواع و روش های درمانی خواهیم پرداخت.
انواع آسیب های ورزشی مچ پا
آسیب های ورزشی مچ پا یکی از مشکلات شایع در ورزشکاران و افرادی بوده که به فعالیت های فیزیکی پرتحرک می پردازند. لازم به ذکر است این آسیب ها از درجات خفیف تا شدید متغیر بوده و تاثیرات مختلفی بر توانایی حرکت و فعالیت فرد دارند که در ادامه به بررسی انواع آسیب های ورزشی مچ پا می پردازیم.
پیچ خوردگی مچ پا
پیچ خوردگی مچ پا یکی از رایج ترین آسیب های ورزشی مچ پا بوده که به دلیل چرخش یا پیچ خوردن غیرطبیعی مچ در هنگام انجام حرکات سریع یا ناگهانی رخ می دهد. معمولا این آسیب دیدگی با درد، تورم و محدودیت حرکتی مچ پا همراه بوده و درمان آن نیاز به استراحت، داروهای ضد التهابی و گاهی فیزیوتراپی دارد.
درد پاشنه (خار پاشنه)
درد پاشنه که یکی از مشکلات شایع در بین ورزشکاران بوده که به علت خار پاشنه یا التهاب در تاندون آشیل ایجاد می شود. بهتر است بدانید خار پاشنه زمانی رخ می دهد که تجمع کلسیم در ناحیه پاشنه منجر به ایجاد برآمدگی در استخوان شود و با فشار به بافت های نرم اطراف، درد ایجاد می کند. به طور کلی این عارضه ناشی از حرکات تکراری، فشار بیش از حد یا استفاده از کفش های نامناسب می باشد.
شکستگی مچ پا
شکستگی مچ پا یکی از آسیب های جدی مچ پا بوده که به دلیل ضربه شدید، سقوط از ارتفاع یا پیچ خوردگی ناگهانی مچ در حین فعالیت های ورزشی بوجود می آید. این نوع آسیب شامل شکستگی استخوان های مچ پا مانند استخوان های تالوس یا فیبولا بوده و در برخی موارد منجر به آسیب های پیچیده تر مانند جابجایی استخوان ها یا آسیب به بافت های نرم اطراف می شود.
دررفتگی مچ پا
هنگامی دررفتگی مچ پا رخ می دهد که استخوان های مچ پا از موقعیت طبیعی خود جابجا می شوند. این آسیب دیدگی منجر به پارگی رباط ها، آسیب به مفصل و بافت های اطراف مچ پا شده و در نهایت باعث درد شدید، تورم، کبودی و از دست دادن توانایی حرکت مچ پا می گردد. دررفتگی مچ پا نیاز به درمان فوری دارد که شامل جا انداختن استخوان ها، استفاده از گچ یا آتل و برنامه های فیزیوتراپی برای بازگشت به عملکرد طبیعی مچ پا است.
بورسیت مچ پا
بورسیت مچ پا یکی از آسیب های شایع ورزشی مچ پا بوده که به التهاب بورس های موجود در ناحیه مچ پا اشاره دارد. بورس ها کیسه های پر از مایعی بوده که برای کاهش اصطکاک بین استخوان ها و بافت های نرم عمل می کنند. هنگامی که این بورس ها تحت فشار یا استفاده مفرط قرار می گیرند، ملتهب شده و باعث بروز علائمی اعم از درد، تورم و حساسیت در ناحیه مچ پا می شوند.
کشیدگی یا پارگی تاندون ها
کشیدگی یا پارگی تاندون ها در مچ پا به دلیل فشار زیاد، حرکات تکراری یا تغییرات ناگهانی در جهت حرکت رخ می دهد. لازم به ذکر است تاندون ها که وظیفه اتصال عضلات به استخوان ها را بر عهده دارند در اثر کشش بیش از حد یا ضربه دچار آسیب می شوند. معمولا این عارضه باعث درد شدید، تورم، محدودیت در حرکت و ضعف در ناحیه آسیب دیده می شود.
التهاب تاندون آشيل
التهاب تاندون آشیل در اثر استفاده مفرط یا فشار زیاد به تاندون آشیل که عضله ساق پا را به پاشنه متصل می کند، ایجاد می شود. در اکثر مواقع این آسیب دیدگی در ورزش هایی مانند فوتبال و بسکتبال رخ می دهد. التهاب تاندون آشیل باعث درد در ناحیه پاشنه یا پایین ساق پا، تورم، حساسیت به لمس و محدودیت در حرکت می شود. این وضعیت به شکل مزمن نیز درمی آید و عملکرد ورزشی شما عزیزان را تحت تاثیر قرار می دهد.
شکستگی استخوان های متاتارس پا
شکستگی استخوان های متاتارس پا یکی دیگر از آسیب های ورزشی مچ پا بوده که در اثر ضربات شدید، سقوط یا فشار بیش از حد به پا بروز می کند. بهتر است بدانید شکستگی های این استخوان ها به صورت ترک های ریز یا شکستگی های کامل می باشند. درمان این نوع شکستگی ها با توجه به شدت آسیب دیدگی شامل استفاده از گچ، آتل، جراحی و فیزیوتراپی است.
آسیب رباط جانبی
آسیب رباط جانبی مچ پا به دلیل پیچ خوردن غیرطبیعی یا چرخش ناگهانی مچ به سمت داخل یا خارج ایجاد می شود. رباط جانبی مچ پا وظیفه تثبیت مفصل مچ را بر عهده دارد و زمانی که تحت فشار یا کشش زیاد قرار می گیرد دچار کشیدگی، پارگی جزئی یا کامل می شود. این نوع آسیب در ورزش هایی که شامل حرکت های سریع و تغییرات ناگهانی در جهت حرکت هستند، بسیار شایع است.
کشیدگی ساق پا
کشیدگی ساق پا در اثر استفاده بیش از حد، فشار زیاد یا حرکت های ناگهانی ایجاد می شود. معمولا زمانی این آسیب رخ می دهد که عضلات ساق پا به ویژه عضله گاستروکنمیوس و سولئوس بیش از حد کشیده شوند. به طور کلی علائم آن شامل درد شدید، تورم، محدودیت در حرکت و گاهی کبودی در ناحیه ساق پا است. لازم به ذکر است در صورت مشاهده این نوع علائم به بهترین جراح مچ پا تهران مراجعه نمایید.
کشیدگی همسترینگ
کشیدگی همسترینگ در نتیجه کشیده شدن یا پاره شدن فیبرهای عضلانی در ناحیه پشت ران رخ می دهد. اگرچه این آسیب مستقیما به مچ پا مربوط نمی شود اما به دلیل ارتباط نزدیک با مفصل ران و عضلات پایینی بدن بر حرکت مچ پا و عملکرد کلی پا تاثیر می گذارد.
التهاب فاسیای کف پا
التهاب فاسیای کف پا که به نام پلانتار فاسیای نیز شناخته می شود یکی از آسیب های ورزشی مچ پا است که به علت فشار بیش از حد به فاسیا ایجاد می شود. این آسیب در ورزش هایی که شامل دویدن طولانی مدت یا فعالیت هایی با فشار زیاد به پا هستند مانند دویدن روی سطوح سخت یا ایستادن طولانی مدت رخ می دهد. این درد به مرور زمان بدتر شده و منجر به محدودیت حرکت و کاهش توانایی در انجام فعالیت های ورزشی می شود.
آرتریت مچ پا
آرتریت مچ پا یکی از آسیب های مزمن بوده که در نتیجه آسیب های قبلی مانند شکستگی یا رگ به رگ شدن مچ پا یا به طور طبیعی در اثر ساییدگی غضروف ها به وجود می آید. این عارضه باعث التهاب در مفصل مچ و کاهش حرکت طبیعی آن می شود. ورزشکارانی که سابقه آسیب های مچ پا دارند یا در ورزش های سخت و پرفشار فعالیت می کنند، بیشتر در معرض این عارضه قرار دارند.
آرتریت پسوریاتیک
آرتریت پسوریاتیک یک نوع آرتریت التهابی بوده که در افرادی که بیماری پوستی پسوریازیس دارند، ایجاد می شود. این بیماری مفاصل مختلف بدن اعم از مچ پا را تحت تاثیر قرار داده و باعث التهاب، درد، تورم و سفتی مفصل می شود. این عارضه به مرور زمان باعث تخریب مفصل، کاهش دامنه حرکتی و محدودیت در فعالیت های ورزشی می شود.
آرتریت سپتیک
آرتریت سپتیک یک نوع عفونت مفصلی بوده که به دلیل ورود باکتری ها یا سایر میکروب ها به مفصل از طریق جراحت، عمل جراحی یا گسترش عفونت از سایر نواحی بدن بوجود می آید. جالب است بدانید این عارضه در ورزشکاران به دلیل آسیب های ورزشی یا جراحت های غیر مستقیم وارد شده به مفصل مچ پا رخ می دهد. اگر درمان به موقع انجام نشود، عفونت منجر به آسیب دائمی مفصل و ناتوانی در حرکت می شود.
عنتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، اسیب های ورزشی مچ پا یکی از شایع ترین مشکلات در بین ورزشکاران و حتی افراد عادی می باشد. معمولا این آسیب ها ناشی از پیچ خوردگی، فشار زیاد یا حرکت های ناگهانی و نادرست می باشند. آسیب های مچ پا شامل پیچ خوردگی، کشیدگی، دررفتگی یا حتی شکستگی استخوان های مچ می باشند، بنابراین در صورت مشاهده علائم به دکتر امیر صباغ زاده مراجعه نمایید. در صورتی که درمان به موقع و مناسب انجام نشود ممکن است مشکلاتی اعم از ضعف مچ پا، درد مزمن و کاهش دامنه حرکتی به وجود آید.
