تاندونیت آشیل یکی از مشکلات شایع در بین ورزشکاران و افراد فعال بوده که باعث التهاب و درد در تاندون بزرگ و مهم پشت مچ پا می شود. آیا تا به حال درد یا حساسیتی در پشت پاشنه پا تجربه کرده اید که با فعالیت های روزمره یا ورزشی تشدید شود؟ این درد ممکن است ناشی از تاندونیت آشیل باشد، مشکلی که اگر به موقع درمان نشود، کیفیت زندگی را به شدت کاهش می دهد و حتی منجر به آسیب های جدی تر می شود. در این مقاله به بررسی کامل علل بروز تاندونیت آشیل، علائم آن، انواع، روشهای تشخیص و درمان خواهیم پرداخت پس با ما همراه باشید.
تاندونیت آشیل چیست؟
تاندونیت آشیل یکی از مشکلات شایع و مهم بوده که به صورت کوتاه مدت یا مزمن بروز می کند. تاندون آشیل وظیفه اتصال ماهیچه های پشت ساق پا به استخوان پاشنه را برعهده دارد و نقش بسزایی در حرکت هایی مثل راه رفتن، دویدن و پریدن ایفا می کند.
این تاندون نیروی عضلات ساق را به پاشنه منتقل می کند و به کمک آن تعادل بدن هنگام ایستادن حفظ می شود. اما زمانی که فشار وارد شده به تاندون بیش از حد معمول شود مانند آسیب های مکرر یا ضربه ناگهانی شدید، بافت تاندون دچار آسیب و التهاب می گردد که به آن تاندونیت آشیل گفته می شود. لازم به ذکر است این التهاب باعث درد، تورم و محدودیت حرکت می شود و اگر به آن توجه نشود، خطر پارگی تاندون نیز وجود دارد.
انواع تاندونیت آشیل
تاندونیت آشیل به دو نوع اصلی تقسیم می شود که هر کدام ویژگی ها و محل درگیری متفاوتی دارند و شناخت این تفاوت ها در روند درمان بسیار موثر می باشد.
تاندونیت آشیل در محل اتصال
این نوع التهاب در نقطه ای از تاندون آشیل رخ می دهد که به استخوان پاشنه متصل می شود. در این حالت، بخش پایینی تاندون که مستقیما به استخوان چسبیده دچار التهاب و آسیب می شود. این نوع تاندونیت اغلب با درد و تورم در ناحیه نزدیک پاشنه همراه بوده و بیشتر در افراد مسن تر یا کسانی که فشار زیادی به این ناحیه وارد می کنند، مشاهده می شود.
تاندونیت آشیل در غیر از محل اتصال
این نوع عارضه بیشتر در میان جوانان و افرادی که تحرک و فعالیت بدنی بالایی دارند شایع است. در این حالت علاوه بر قسمت پایینی تاندون، فیبرهای میانی آن نیز تحت تاثیر قرار می گیرند و دچار التهاب و آسیب می شوند. بهتر است بدانید این موضوع باعث درد و ناراحتی در بخش میانی پشت ساق پا می شود و معمولا با فعالیت های شدید بدنی تشدید می گردد.
بیشتر بخوانید: پیچ خوردگی مچ پا
علت بروز تاندونیت آشیل
همانطور که در بالا ذکر کردیم تاندونیت آشیل یکی از مشکلات شایع و دردناک تاندون های بدن بوده که در اثر فشار و آسیب های مکرر به تاندون آشیل ایجاد می شود. این تاندون مهم که عضلات ساق پا را به استخوان پاشنه متصل می کند، در حرکاتی مانند راه رفتن، دویدن و پریدن نقش بسزایی دارد. در ادامه به مهمترین دلایل بروز تاندونیت آشیل اشاره می نماییم:
- دویدن روی سطوح سخت، ناهموار یا غیر مناسب
- افزایش سن و کاهش انعطاف پذیری و قدرت تاندون
- ابتلا به بیماری های روماتیسمی مانند آرتریت روماتوئید
- ورزش کردن بدون گرم کردن و انجام نرمش های ابتدایی
- انجام فعالیت های بدنی طولانی و مکرر بدون استراحت کافی
- افزایش ناگهانی شدت یا مدت تمرینات ورزشی بدون آمادگی قبلی
- انجام ورزش هایی که نیاز به توقف ناگهانی یا تغییر سریع جهت دارند.
- پوشیدن کفش های نامناسب، قدیمی یا دارای پاشنه بلند به مدت طولانی
- مشکلات ساختاری مانند صافی کف پا که فشار غیر طبیعی به تاندون وارد می کند.
- داشتن عضلات ساق پا سفت و کم انعطاف که باعث افزایش فشار بر تاندون می شود.
- مصرف برخی داروها مانند آنتی بیوتیک های فلوروکینولون که ریسک آسیب به تاندون را بالا می برند.
- وجود خار استخوان در محل اتصال تاندون آشیل به استخوان پاشنه که باعث تحریک و التهاب می شود.
علائم تاندونیت آشیل پا
بهتر است بدانید با شناخت سریع علائم ذکر شده در زیر میتوان به موقع برای درمان آن اقدام کرد. معمولا این عارضه با درد و ناراحتی در هنگام حرکت و فعالیت بدنی همراه بوده و در صورت عدم توجه به علائم ممکن است منجر به مشکلات جدی تری شود. لازم به ذکر است در صورت مشاهده هر یک از علائم ذکر شده در زیر به بهترین متخصص ارتوپد تهران مراجعه نمایید. علائم التهاب تاندونیت آشیل به شرح زیر است:
- ضخیم شدن تاندون آشیل
- سفتی عضلات پشت ساق پا
- درد هنگام راه رفتن و دویدن
- درد و ورم در ناحیه پشت پاشنه پا
- مشکل در ایستادن روی انگشتان پا
- درد و سفتی در صبح پس از بیدار شدن
- محدودیت در دامنه حرکتی پا هنگام کشش
- درد شدید یک روز پس از فعالیت ورزشی
- احساس گرمای زیاد در اطراف تاندون آشیل
- تورم دوکی شکل در انتهای پشت ساق (در نوع تاندونیت غیر از محل اتصال)
روشهای تشخیص تاندونیت آشیل
لازم به ذکر است تشخیص دقیق این بیماری نقش بسزایی در روند درمان و پیشگیری از آسیب های شدیدتر دارد. برای تشخیص این عارضه، ابتدا پزشک با بررسی دقیق علائم و انجام معاینات فیزیکی و تصویربرداری های خاص، وضعیت تاندون آشیل را بررسی می کند. روشهای تشخیص تاندونیت آشیل شامل موارد زیر می شوند:
- معاینه فیزیکی و لمس نواحی مختلف تاندون
- اسکن ام آر آی (MRI) جهت تشخیص التهاب و پارگی های تاندون
- تست ایستادن روی پاشنه پا جهت بررسی دامنه حرکتی و انعطاف پذیری پا
- سونوگرافی (اولتراسوند) برای بررسی حرکت، ضخامت و التهاب تاندون آشیل
- رادیوگرافی ساده برای مشاهده وجود خار استخوانی یا رسوب کلسیم در تاندون
بیشتر بخوانید: او سی دی تالوس چیست؟
روشهای درمان التهاب تاندون آشیل پا
درمان به موقع و اصولی این عارضه علاوه بر کاهش درد و التهاب از پیشرفت بیماری و آسیب های جدی تر مانند پارگی تاندون جلوگیری می کند. روشهای متنوعی برای درمان تاندونیت آشیل وجود دارد که بسته به شدت علائم و شرایط بیمار انتخاب می شوند. به طور کلی روشهای درمان این بیماری به شرح زیر است:
- تزریق استروئید (کورتون)
- کاهش فعالیت های بدنی شدید
- عمل جراحی در موارد مقاوم و شدید
- تزریق پلاسمای غنی از پلاکت (PRP)
- استفاده از کفش های طبی با پاشنه مناسب
- جلسات فیزیوتراپی و تمرینات کششی تخصصی
- جایگزینی ورزش های پرفشار با ورزش های کم فشار
- روش RICE (استراحت، یخ، بستن، بالا نگه داشتن پا)
- انجام تمرینات کششی آهسته و تقویت عضلات ساق پا
- استفاده از کیسه یخ برای کاهش التهاب پس از فعالیت
- بستن پا با بندهای بستنی یا استفاده از بوت های مخصوص
- مصرف داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ناپروکسن و ایبوپروفن
بیشتر بخوانید: درد پا در کودکان چیست؟
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، تاندونیت آشیل یکی از مشکلات شایع در ناحیه پا بوده که کیفیت زندگی بیماران را تحت تاثیر قرار می دهد. خوشبختانه با تشخیص به موقع و پیروی از روشهای درمانی مناسب، این عارضه قابل کنترل و درمان است. استفاده از ترکیبی از روشهایی اعم از استراحت، فیزیوتراپی، تغییر در فعالیت های ورزشی و در صورت نیاز درمان های تخصصی مانند تزریق یا جراحی به تسکین درد و بهبود عملکرد تاندون کمک می کند. برای دریافت راهنمایی دقیق تر و درمان های موثر مشاوره با پزشک متخصص از اهمیت بالایی برخوردار است. دکتر امیر صباغ زاده با دانش و تجربه خود در زمینه درمان تاندونیت آشیل بهترین گزینه برای شما در مسیر بهبودی می باشد.