پارگی رباط مچ پا از یک کشیدگی ساده تا پارگی کامل رباط ها، اغلب در اثر یک اتفاق ساده مانند پیچ خوردن مچ پا رخ می دهد. تورم، التهاب و درد از علائمی بوده که بعد از این اتفاق به تدریج احساس می شوند. حال در این مقاله به بررسی دلایل، علائم، انواع، روشهای پیشگیری، تشخیص و درمان این آسیب خواهیم پرداخت تا شما عزیزان بتوانید اقدامات لازم را برای بهبودی هرچه سریعتر انجام دهید، پس با ما همراه باشید.
پارگی رباط مچ پا چیست؟
پارگی رباط مچ پا یک مشکل ارتوپدی دردناک بوده که به دلیل پیچ خوردگی یا حرکت های ناگهانی و شدید یا در فعالیت هایی مانند ورزش های پرتحرک یا زمین خوردن ایجاد می شوند. این پارگی به صورت کشیدگی خفیف تا پارگی کامل رباط ها مشاهده می شود. رباط های مچ پا مسئول تثبیت مفصل مچ و جلوگیری از حرکات غیرطبیعی آن هستند، بنابراین آسیب به این رباط ها منجر به بروز درد شدید، ورم، کبودی و مشکل در راه رفتن و حرکت دادن مچ پا می شود.
علائم پارگی رباط مچ پا
لازم به ذکر است بلافاصله بعد از پارگی، درد شدید در ناحیه مچ پا احساس می شود و حتی این علائم هنگام راه رفتن یا لمس کردن منطقه آسیب دیده نیز بدتر می شود.
- ورم و کبودی
- محدودیت حرکتی مچ پا
- التهاب و قرمزی ناحیه آسیب دیده
- صدای ترکیدن یا تق تق از ناحیه آسیب دیده
- عدم تحمل وزن بدن و احساس عدم ثبات در مچ پا
دلایل بروز پارگی رباط مچ پا
پارگی رباط مچ پا به دلیل کشیدگی یا آسیب های ناشی از حرکات ناگهانی یا فشار زیاد به مفصل مچ ایجاد می شود. به طور کلی دلایل اصلی بروز این آسیب دیدگی به شرح زیر است:
- کفش های غیرمناسب که از مچ پا پشتیبانی نمی کنند، خطر پیچ خوردگی مداوم مچ پا را افزایش می دهند.
- ضعف عضلات پا یا عدم تعادل بین عضلات پا منجر به بی ثباتی مچ پا می شود و احتمال بروز خطر پارگی رباط را افزایش می دهد.
- شروع فعالیت های شدید ورزشی بدون آمادگی مناسب یا افزایش ناگهانی شدت فعالیت ها باعث فشار زیاد به مچ پا و پارگی رباط ها می شود.
- زمین خوردن یا سقوط از ارتفاع نیز منجر به آسیب دیدگی مچ پا می شود، مخصوصا اگر فرد به طور غیرطبیعی روی مچ پای خود فرود آید.
- اکثر پارگی های رباط مچ به دلیل پیچ خوردگی یا چرخیدن غیرمنتظره مچ به سمت داخل یا خارج بروز می کند که هنگام دویدن یا تغییر جهت ناگهانی در ورزش ها اتفاق می افتد.
- ورزش هایی مانند فوتبال، بسکتبال، والیبال یا دو و میدانی که نیاز به تغییرات سریع جهت یا پریدن دارند، فشار زیادی به مچ پا وارد می کنند که این موضوع باعث بروز این عارضه می شود.
- افرادی که قبلا دچار آسیب دیدگی شده اند، بیشتر در معرض آسیب های مجدد و پارگی رباط قرار می گیرند زیرا رباط ها ضعیف یا آسیب دیده هستند و به راحتی دچار کشیدگی یا پارگی می شوند.
بیشتر بخوانید: آرتروز مچ پا
انواع پارگی رباط مچ پا
به طور کلی این عارضه به سه دسته تقسیم می شود که با توجه به شدت آسیب دیدگی، تفاوت هایی در علائم و درمان های آن وجود دارد.
پارگی درجه یک یا خفیف
در این نوع آسیب دیدگی، رباط مچ پا تنها دچار کشیدگی یا کشش خفیف می شود. لازم به ذکر است فیبرهای رباط آسیب دیده اما به طور کامل پاره نمی شوند. علائم این نوع عارضه شامل درد خفیف، تورم جزئی و حساسیت در ناحیه آسیب دیده است.
پارگی درجه دو یا متوسط
در این نوع آسیب، تعدادی از فیبر های رباط پاره می شوند. علائم این عارضه شامل درد متوسط تا شدید، ورم قابل توجه و مشکلاتی در تحمل وزن است. در نتیجه حرکت مچ پا محدود می شود و فرد دچار ناتوانی در حرکت دادن پا یا ایستادن بر روی آن می باشد.
پارگی درجه سه یا شدید
جالب است بدانید این نوع آسیب شدید ترین نوع پارگی رباط مچ بوده و در آن، رباط به طور کامل پاره می شود. علائم این نوع پارگی شامل درد شدید، ورم شدید، کبودی، ناتوانی در تحمل وزن بر روی مچ پا و از دست رفتن شدید توانایی حرکت است.
روشهای پیشگیری از پارگی رباط مچ پا
به طور عمده پیشگیری از این عارضه به تقویت عضلات، حفظ تعادل هنگام فعالیت های فیزیکی بستگی دارد.
- استفاده از محافظ پا و بریس
- گرم کردن و کشش قبل از ورزش
- تقویت عضلات پا و مچ با انجام تمرینات تقویتی
- استفاده از کفش مناسب برای پشتیبانی کافی از قوس پا و مچ
- تمرینات تعادلی و انعطاف پذیری مانند ایستادن بر روی یک پا یا استفاده از تخته تعادل
بیشتر بخوانید: آرتروسکوپی مچ پا
روشهای تشخیص پارگی رباط مچ پا
تشخیص پارگی رباط مچ پا از طریق بررسی بالینی، معاینه فیزیکی و آزمایشات تصویربرداری صورت می گیرد. شما ابتدا باید به بهترین جراح مچ پا، دکتر امیر صباغ زاده مراجعه نمایید. پزشک ابتدا تاریخچه آسیب و علائم شما عزیزان را بررسی می کند سپس با معاینه فیزیکی ناحیه مچ پا، میزان درد، ورم و حرکت مفصل را ارزیابی می کند. در صورت نیاز به بررسی دقیق، آزمایش های تصویربرداری مانند رادیوگرافی برای بررسی آسیب های استخوانی یا ام آر آی برای مشاهده جزئیات رباط ها و بافت های نرم مورد استفاده قرار می گیرد.
روشهای درمان پارگی رباط مچ پا
اولین و مهمترین گام در درمان پارگی رباط مچ پا، استراحت دادن به مچ پا بوده، بنابراین از انجام فعالیت های سنگین و فشار آوردن به مفصل مچ پا خودداری نمایید تا روند بهبودی تسریع یابد. به طور کلی روشهای درمان این عارضه به شرح زیر است:
- جراحی
- فیزیوتراپی
- استفاده از آتل یا بریس
- استفاده از کمپرس یخ در 24 تا 48 ساعت
- استفاده از داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی
- مصرف داروهایی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
نتیجه گیری
با توجه به مطالب ذکر شده در بالا نتیجه می گیریم، پارگی رباط مچ پا یکی از آسیب های شایع بوده که در اثر پیچ خوردگی، ضربه یا حرکات ناگهانی رخ می دهد. شدت این آسیب دیدگی از کشیدگی خفیف تا پارگی کامل رباط ها متغیر است. تشخیص دقیق، درمان به موقع و رعایت مراقبت های لازم نقش بسزایی در بهبود کامل و جلوگیری از عوارض بعدی دارد. درمان این بیماری شامل استراحت، استفاده از یخ، بانداژ فشاری و بالا نگه داشتن پا (روش RICE) است و در موارد شدیدتر نیاز به فیزیوتراپی یا حتی جراحی است.
